Urodzili się:
Zmarli:
Tadeusz Szanior - architekt, wykładowca akademicki.
Członek O. Warszawskiego SARP.
Absolwent Wydziału Architektury Politechniki w Rydze (1902).
Współzałożyciel Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej i wieloletni asystent w Katedrze Średniowiecznej Architektury i Sztuki. Dyrektor Dyrekcji Warszawskich Robót Publicznych Ministerstwa Robót Publicznych.
Autor m.in.:
- Miejska szkoła powszechna (Szkoła Podstawowa nr 147), ul. Karolkowa 56, Warszawa (1924-25) - współautor Konstanty Jakimowicz;
- Liceum im. Hugona Kołłątaja, ul. Grójecka 93, Warszawa (1925-27).
Konkursy m.in.:
- na kościół przy cukrowni "Zagłoba" w Kluczkowicach (pow. puławski) (1906) - II nagroda.
Członek Komitetu Tymczasowego Delegacji Architektów Polskich (DAP).
Pochowany na Cmentarzu Stare Powązki w Warszawie.
***********************************************************************************************
WSPOMNIENIE
Pamięci Kolegi Tadeusza Szaniora
Tadeusz Szanior, urodzony w 1877 roku na Ukrainie, studia architektoniczne ukończył na Politechnice w Rydze, lecz w ciągu całej działalności zawodowej związany był z Warszawą i w tej Warszawie zmarł 2 września 1969 r. Ponad dziewięćdziesiąt lat Jego pracowitego życia — to w historii organizacji architektów polskich cała epoka, na którą składają się trzy okresy: pierwszy tkwi jeszcze w czasach rozbiorowych, drugi obejmuje czas od odzyskania niepodległości w 1918 roku do tragicznego września 1939 roku, trzeci — czasy obecne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Dzisiejsze pokolenie architektów niewiele wie o tym, jak kształtowało się architektoniczne życie zawodowe na przełomie XIX i XX wieku w pierwszych kilkunastu latach naszego stulecia. A przecież ówczesna postawa architektów odegrała poważną rolę w rozwoju naszej kultury. Utworzenie w roku 1908 Delegacji Architektów Polskich, będącej organizacją łączącą wszystkie dzielnicowe kola architektów, przekreślało w dziedzinie kultury podział kraju na trzy zabory. Fakt, że DAP uznawana była na forum międzynarodowym ruchu architektonicznego, jako autonomiczne przedstawicielstwo w s z y s t k i c h architektów polskich, niezależnie od ich formalnej przynależności państwowej, miał nie tylko jednoznaczny wyraz polityczny, lecz również — a może przede wszystkim — przygotowywał podstawę dla pozycji polskiej architektury w skali międzynarodowej po odzyskaniu własnego bytu państwowego. Jednocześnie była DAP jednym z nurtów procesu integracyjnego, stanowiącego warunek niezbędny dla powstania nowoczesnego państwa polskiego po długim okresie niewoli i podziału terytorialnego. Należy przy tym zważyć, że był to okres wielkich przemian w architekturze światowej. W takiej sytuacji obecność i udział przedstawicielstwa architektów polskich w międzynarodowym ruchu architektonicznym (arch. Józef Dziekoński był z ramienia DAP członkiem „Comite permanent” międzynarodowych zjazdów architektów) nabiera szczególnego znaczenia. Właśnie w czasie tych kilkunastu lat rozpoczynających nasz wiek, Kolega Szanior brał bardzo czynny udział w pracach architektonicznych organizacji zawodowych, jako delegat koła warszawskiego na zjazdy DAP.
Chcąc bliżej przedstawić Jego ówczesną działalność, należałoby napisać historię polskiego ruchu architektonicznego w tym okresie. Ale zainteresowania zawodowe Tadeusza Szaniora nie ograniczały się do działalności organizacyjnej. Stawał w tym czasie — z powodzeniem — do wielu konkursów (w tym konkurs na dworek polski na wystawę międzynarodową w Rzymie w roku 1911). Według Jego projektów zrealizowano szereg budowli sakralnych i szkolnych. W okresie międzywojennym Jego predyspozycje do działalności organizacyjnej skłoniły Go do podjęcia pracy w administracji państwowej. Zajmował kolejno stanowiska dyrektora Robót Publicznych w Urzędzie Budowy Gmachów Państwowych i naczelnika Wydziału Budownictwa w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Był jednym z organizatorów Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, jako pierwszy sekretarz tego Wydziału i starszy asystent przy katedrze historii architektury średniowiecznej, prowadzonej przez Prof. Józefa Dziekońskiego. Mimo zajęć administracyjnych i dydaktycznych Kolega Szanior nie zaniechał projektowania. Jego działalność twórcza obejmowała szeroki wachlarz tematów z dziedziny budownictwa ogólnego ze szczególnym uwzględnieniem budownictwa szkolnego. Powstało wówczas szereg projektowanych przez Niego obiektów na terenie całego kraju. Po zakończeniu wojny stanął niezwłocznie do pracy przy odbudowie kraju, chociaż miał już wówczas 68 lat i pomimo ciężkich przeżyć okupacyjnych w Warszawie. W Ministerstwie Odbudowy objął stanowisko naczelnika Wydziału do odbudowy Warszawy, a następnie — po utworzeniu Ministerstwa Budownictwa Miast i Osiedli — pełnił obowiązki starszego radcy w Departamencie Planowania tego ministerstwa.
Śmierć Tadeusza Szaniora przerzedziła tak bardzo już szczupłe szeregi kolegów, którzy są jakby żywą historią drogi, jaką przebyła architektura polska w ciągu XX wieku. Kolegę Szaniora znałem od 1920 roku. W ciągu prawie pól wieku spotykałem się z Nim w pracy zawodowej w różnych warunkach. Pozostała mi pamięć o Nim, jako o człowieku niezwykle skromnym, obowiązkowym, o nieprzeciętnym poczuciu odpowiedzialności, niezwykle koleżeńskim i lojalnym. Cechowała Go szczególna życzliwość w stosunku do ludzi i szczery patriotyzm. Znając Kolegę Tadeusza Szaniora, wyrażam przekonanie, że jeśli kiedyś podjęte zostanie opracowanie działalności architektów polskich w ostatnich dziesięcioleciach przed odzyskaniem niepodległości naszego kraju, to wówczas osoba Tadeusza Szaniora znajdzie w tym opracowaniu należne Mu miejsce.
Roman Piotrowski
Komunikat SARP, 1969 nr 12
Galeria:
Źródła: