Urodzili się:
Zmarli:
Jan Jeremi Dobrowolski - architekt, aktor.
Członek O. Warszawskiego SARP (od 1949).
Absolwent Wydziału Architektury Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1949). Doktorat (PW, 1976). Dyplomowany aktor.
Projektant w Biurze Studiów i Projektów Drogowych i Lotniczych, w Biurze Studiów i Projektów Handlu Wewnętrznego, rzeczoznawca Ministerstwa Kultury i Sztuki.
Autor m.in.:
- stacja technicznej obsługi samochodów w Gdyni;
- Ministerstwo Przemysłu i Handlu / Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego, Plac Trzech Krzyży 3/5 w Warszawie (1946-49) - współpraca - autorzy: Stanisław Bieńkuński, Stanisław Rychłowski; współpraca: Barbara Andrzejewska, Jan Dobrowolski, Maria Tadeusz Gancarczyk, Helena Jasieńska, Ryszard Łagutko - Państwowa Nagroda Artystyczna (1950);
- hotel PKP "Kolejarz" w Zakopanem (1960-63) - wnętrza: Krystyna Król-Dobrowolska, Jan Dobrowolski;
- Międzynarodowy Port Lotniczy na Okęciu w Warszawie - współautor K. Król-Dobrowolska - Nagroda I stopnia Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych (1969), Nagroda Państwowa II stopnia (1972) - wyburzony.
Konkursy m.in.:
- na projekt Ośrodka Informacyjnego i Hotelu Turystycznego "ORBIS" przy ul. Marszałkowskiej w Warszawie (1949) - współautor K. Dobrowolska - nagroda równorzędna;
- SARP nr 213 - na projekt Ambasady PRL w Pekinie (1955) - współpraca K. Dobrowolska - wyróżnienie równorzędne;
- na szkicowy projekt wolnostojącego powtarzalnego pawilonu gastronomicznego Społem (1959) - współautorzy: K. Dobrowolska, Jan Laube - III nagroda równorzędna;
- na projekt Dworca Lotniczego na Okęciu w Warszawie (1960) - I nagroda;
- na projekt Dworca Obsługi Miejskiej "LOT" w Warszawie (1962) - współautorzy: K. Dobrowolska, , Jerzy Szanajca - wyróżnienie równorzędne;
- na projekt reprezentacyjnego zespołu hotelowego w San Sebastian w Hiszpanii (1965) - współautorzy: K. Dobrowolska, J. Szanajca - wyróżnienie honorowe równorzędne.
Rzeczoznawca SARP. Członek ZG SARP (1957-59). Sekretarz GSK SARP (1961-63). Członek Rady Stowarzyszenia Autorów ZAIKS. Członek Koła Plener.
Rzeczoznawca SARP.
Żołnierz AK.
Odznaczenia m.in.: Brązowa Odznaka SARP (1971).
Mąż architektki Krystyny Król-Dobrowolskiej (1924-2012).
Pochowany na Cmentarzu Stare Powązki w Warszawie.
****************************************************************
Wspomnienie
31 marca 2006 roku odszedł od nas członek warszawskiego Oddziału SARP - architekt Jan Dobrowolski.
Urodzony w Psarach koło Stanisławowa 25 kwietnia 1920 roku przemierzał przed wojną ziemie Rzeczpospolitej czy to jako wychowanek ogólnie znanego w Polsce Zakładu o.o. Jezuitów w małopolskim Chyrowie, czy później, jako absolwent liceum pomorskiego Wejherowa. Wojna przerzuciła Go do Zakopanego a podhalańskie lasy były dla Niego schronieniem jako żołnierza A.K. W Zakopanem też pod koniec wojny skorzystał z możliwości tajnego nauczania architektury, prowadzonego przez grono przebywających tam wówczas kilku profesorów i wybitnych architektów z Warszawy.
Z chwilą powstania jesienią roku 1945 w Krakowie Wydziału Architektury w ramach tzw. Wydziałów Politechnicznych Akademii Górniczo-Hutniczej zjawia się tam z zamiarem kontynuowania rozpoczętych studiów. Na tej Jego drodze zjawia się jednak niespodziewana przeszkoda. Mając, bowiem wyjątkowe predyspozycje a także pewne dokonania w sztuce aktorskiej staje w Krakowie do egzaminu kwalifikacyjnego w tym zakresie. Wraz z kilkoma innymi aktorami dzisiejszej ich polskiej ich czołówki uzyskuje odpowiedni dyplom oraz ofertę pracy w teatrze w Łodzi. Teatr więc czy architektura? Wybiera mimo posiadanych już uprawnień aktorskich architekturę, którą kończy w roku 1949.
Ówczesne studia niezagrożone jeszcze nadchodzącym socrealizmem kształciły w duchu nowoczesnej architektury, której jednym z liczących się pionierów w przedwojennej Polsce był uczący tam wówczas prof. Juliusz Żórawski. On był właśnie promotorem projektu dyplomowego Jana Dobrowolskiego, którego tematem było wolnostojące kino.
Swą praktykę architektoniczną poodejmuje w Warszawie, początkowo w pracowni prof. Bohdana Pniewskiego współpracując m.in. przy projekcie Narodowego Banku Polskiego w Warszawie. Z czasem przenosi się do Biura Studiów i Projektów Komunikacji przekształconego później na Biuro Studiów i Projektów Drogowych i Lotniczych, gdzie przez kolejne lata powstają Jego samodzielne już projekty.
Aby przybliżyć Jego sylwetkę w aspekcie twórczym warto podać tu parę charakterystycznych obiektów tam zaprojektowanych jak np. stacja Technicznej Obsługi Samochodów w Gdyni (był to zresztą obiekt powtarzalny) o ciekawej konstrukcji i atrakcyjnej formie, uprzytamniającej, że i tego rodzaju obiekty wzbogacać mogą krajobraz miasta. Powstaje też hotel „Kolejarz” w Zakopanem, a także niewątpliwie szczytowe w Jego architektonicznej karierze dzieło, jakim, był Międzynarodowy Port Lotniczy na Okęciu w Warszawie, zaprojektowany wspólnie z żoną Krystyną Król-Dobrowolską. Autorzy uzyskują za ten projekt – z racji jego walorów – Nagrodę Państwową, a świat Zachodu związany komunikacyjnie właśnie z tym miejscem – myślę o zagranicznych liniach lotniczych – z zainteresowaniem przyjmuje nową polską architekturę o nowatorskiej konstrukcji i oryginalnej formie. Trudno o tym pisać, ale każdy – nawet z poza zawodowego środowiska – pojmie uczucia autorów, których obiekt tej klasy zostaje w roku 1998 rozebrany. Trudno jest też – zwłaszcza w tym miejscu – analizować przesłanki podjęcia, nie pierwszych i niestety chyba nie ostatnich na terenie Warszawy takich decyzji.
Dalszy okres Jego zawodowej działalności to praca w Biurze Studiów i Projektów Handlu Wewnętrznego a później jako rzeczoznawcy Ministerstwa Kultury i Sztuki. Cały czas bardzo ważnym było dla Niego znaczenie, jakie ma architektura dla psychiki człowieka. Rezultatem tych przemyśleń staje się Jego praca doktorska na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej p.t. „Architektura jako czynnik kształtowania struktury psychicznej człowieka” przedstawiona w roku 1976.
Po zakończeniu aktywności zawodowej oddaje się fotografii artystycznej, a Jego urzekające prace w tym zakresie są zawsze atrakcyjnym działem kolejnych wystaw Koła SARP „Plener”. W pracach Stowarzyszenia Architektów Polskich brał zresztą w różnej formie m.in. wchodząc w skład Zarządu Głównego Stowarzyszenia. Należał również przez pewien czas do Stowarzyszenia Autorów ZAIKS wchodząc w tym czasie do Rady tego Stowarzyszenia.
Parę miesięcy temu zaniemógł, a po kuracji szpitalnej podjęta rehabilitacja zapowiadała nawet rychły powrót do domu. Nagle utrata przytomności, karetka pogotowia, szpital w Międzylesiu i niespodziewane odejście. Odszedł, ale pozostanie w naszych wspomnieniach, w naszej pamięci.
Tadeusz Barucki
Galeria:
Źródła: